ถ้าทำอะไรผิดพลาด ต้องยอมรับ และพยายามแก้ไขให้ดีที่สุด

เช่น ถ้าทำน้ำหก ก็ต้องไปเอากระดาษทิชชู่มาเช็ด ถ้าไปเล่นแรงๆ จนทำให้เพื่อนเจ็บก็ต้องขอโทษ เราจะหนีความรับผิดชอบไม่ได้เด็ดขาด

ผมสอนแบบนี้ เพราะอยากให้เขาโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่ดี เคารพกฎเกณฑ์สังคม อยากให้คิดทุกครั้ง ก่อนทำอะไรลงไป หักลบดูว่ามันจะคุ้มค่าหรือเปล่า

ความน่าตลกคือ ในระหว่างที่คนเป็นพ่อ เป็นแม่ ก็พยายามสอนลูกกันไป แต่เรื่องราวที่เกิดขึ้นในประเทศของเราตอนนี้ ขัดแย้งกับสิ่งที่เราพยายามปลูกฝังให้ลูกทุกๆ อย่าง

นั่นคือ ถ้าคุณมีแบ็กดีเสียอย่าง ต่อให้ทำผิด ก็ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรทั้งนั้น เดี๋ยวจะมีหนทางรอดให้เสมอ

ตรงข้าม ถ้าคุณเป็นฝ่ายโดนกระทำ ก็ต้องจัดการความรู้สึกเอาเอง เพราะประเทศนี้ หาคนผิดไม่ได้

- ตึก สตง. มูลค่า 2 พันล้านถล่ม จนมีคนตายหกสิบกว่าคน และสูญหายอีกหลายสิบ มีการเปิดหลักฐานมาเยอะแยะมากมาย ว่าการถล่มไม่ใช่เรื่องปกติ เพราะคอร์รัปชั่นกันตั้งแต่การออกแบบ ทั้งเซ็นเอกสารปลอม, ทั้งลดสเป็ค, ทุจริตกันสารพัด

ตึกถล่มเป็นหน้ากลอง จนคนตายเยอะขนาดนั้น ทั้งๆ ที่แผ่นดินไหวเกิดขึ้นที่เมียนมาร์ห่างไกลลิบ แต่ถามว่าหาคนผิดได้ไหม ... จนถึงวันนี้ผ่านไปหนึ่งเดือน ก็ยังจับมือใครดมไม่ได้ ถามใครก็ไม่มีใครรับผิดชอบ แนวโน้มแล้ว คนงานอาจต้องตายฟรี และเงินภาษีที่เอาไปใช้สร้างตึก ก็มลายหายวับไปฟรีๆ

- ผู้ว่าปราจีนบุรี แต่งตั้ง คนจีนเป็นที่ปรึกษาผู้ว่าฯ เป็นเรื่องใหญ่ ที่คนไทยโมโหมาก คือคนเป็นพ่อเมือง จะปล่อยให้คนจีนจูงจมูกแล้วว่างั้นเถอะ ประเทศไทยจะโดนทุนจีนกลืนอยู่แล้ว นี่ยังไม่สำนึกอีกหรอ สุดท้ายพอโดนแฉ ก็อ้างว่า "หอการค้าจังหวัดเสนอมา ไม่ได้สนิทเป็นการส่วนตัว" สุดท้ายยกเลิกคำสั่งแต่งตั้ง

ถามว่าผู้ว่าฯ ต้องรับผิดชอบอะไรไหม ก็ไม่ คงจะบอกว่า "ก็ยกเลิกแล้วไง" จะเอาอะไรอีก ถ้าเป็นต่างประเทศเขาลาออกไปแล้ว นอกจากไม่ฉลาดที่จะคิด แล้วยังไม่มีสปิริตอีก

- สำนักงานประกันสังคม ใช้งบทำเว็บแอพ ด้วยตัวเลขมหาศาล 850 ล้านบาท สั่งทำปฏิทินเอาไปแจกเกษตรกร 400 ล้านบาท เงินของผู้ประกันตนทั้งนั้น ที่โดนละเลงไปไม่รู้กี่พัน กี่หมื่นล้าน พอโดนจับได้ แล้วมีคนรับผิดชอบในการกระทำไหม ... ก็เหมือนเดิม คือไม่มี

- ถนนพระราม 2 เกิดอุบัติเหตุ ซ้ำแล้ว ซ้ำเล่า เป็นถนนมรณะ เศษปูนร่วงใส่ แท่นปูนถล่ม คานพัง สลิงขาด ฯลฯ 7 ปี เกิดอุบัติเหตุมากกว่า 2,500 ครั้ง คนตายมากกว่าร้อย ขับรถอยู่ดีๆ คุณก็อาจจะตายได้

คำถามคือตายไปแล้วไงต่อ ครอบครัวก็ได้รับเงินชดเชยนิดหน่อย และได้คำสัญญาว่า จะไม่ให้เกิดเหตุการณ์แบบนี้อีกเป็นครั้งที่สอง แต่ก็เกิดขึ้นทุกที (สองพันกว่าครั้งแล้ว) และก็แน่นอน ทุกครั้งที่เกิดเหตุ ไม่มีบทลงโทษ ไม่มีคนผิด ไม่มีการรับผิดชอบ คนตายก็ตายไป

- ตู้ห่าว อาชญากรชาวจีน ที่มาอยู่ในไทย ทั้งค้ายา ฟอกเงิน เปิดคาราโอเกะเถื่อนที่ไม่ได้รับอนุญาต เพื่อให้คนจีนมามั่วสุมกันในไทย เขาเป็นเจ้าของรถหรู 30 คัน ทั้งโรลส์รอยส์, ปอร์เช่, เบนซ์ ฯลฯ มีธุรกิจสีดำที่หมุนเวียนกว่า 9 พันล้าน

วันหนึ่งตู้ห่าวโดนจับกุมในบ้าน พร้อมยาเสพติดเกลื่อนห้อง ทั้งเฮโรอีน ยาอี ยาเค แต่ใครจะไปเชื่อว่า สุดท้ายศาลอาญากรุงเทพใต้ จะพิพากษา "ยกฟ้อง" ตู้ห่าว และอดีตภรรยาที่เป็นตำรวจหญิง และพรรคพวกอีก 19 คน โดยบอกว่า "พยานหลักฐาน" ไม่เพียงพอในการเอาผิด

คือทำกันขนาดนี้แล้วยังรอด หลักฐานคาตาขนาดนี้ ก็ยังเอาผิดไม่ได้ ระบบความยุติธรรมของไทยอ่อนแอยิ่งกว่าอะไรทั้งนั้น สุดท้าย ก็เหมือนเดิม ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรทั้งสิ้น และเป็นหลักฐานว่า ขอให้คุณมีแบ็กดี มีเส้นสาย มีเงิน ไม่มีใครแตะคุณได้ในประเทศนี้

ที่ยกตัวอย่างมา เราจะเห็นว่าในประเทศไทย ณ เวลานี้ ต่อให้ทำผิด ก็ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรทั้งนั้น ตีเนียนไปเรื่อยๆ หน้าด้านเข้าไว้ก่อน เดี๋ยวก็ผ่านไปเอง

พอมีข่าวใหม่ที่คนในสังคมสนใจ นักร้องมีกิ๊ก นักแสดงเลิกกับแฟน ฯลฯ เดี๋ยวเรื่องเลวร้ายก็จะถูกกลบไปเอง

เชื่อไหมครับ คนที่ถืออำนาจ เขาตราหน้าประชาชนว่า "ไม่มีปัญญาทำอะไรหรอก" โมโหแล้วไง ทำไรได้ล่ะ หรือมีสื่อจะด่าแค่ไหน ก็ไม่สน ลอยตัวไปดื้อๆ แบบนั้น

สิ่งที่เกิดขึ้น มันก็ชัดเจนว่าปัญหาของไทย อยู่ทั้งในระดับโครงสร้าง และตัวบุคคล

ในเรื่องโครงสร้าง หลังจากคสช.ฉีกรัฐธรรมนูญทิ้ง แล้วร่างฉบับใหม่ขึ้นมาในปี 2560 ได้ให้อำนาจองค์กรอิสระ อย่าง สตง. หรือ กกต. ให้มีพาวเวอร์ในระดับที่ใครก็แตะต้องไม่ได้

เมื่อก่อนประชาชน รวมกัน 2 หมื่นชื่อ สามารถเริ่มกระบวนการถอดถอน องค์กรอิสระอย่าง สตง.ได้ แต่รัฐธรรมนูญใหม่ของคสช. ได้บล็อกตรงนี้ไว้ ไม่ให้ประชาชนมาเกี่ยวข้องเรื่ององค์กรอิสระ

อย่าง สตง. ที่มีชื่อเต็มคือ สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน ถูกระบุไว้ในรัฐธรรมนูญของคสช.ว่า เรื่องการตรวจสอบความโปร่งใสของสตง.นั้น "ให้หน่วยงานตรวจกันเอง" คนนอกไม่เกี่ยว

แบบนี้มันเอื้อให้ทุจริตกันภายในได้แบบยับๆ เลย โกงกันเอง ตรวจสอบกันเอง แล้วมันจะแฉกันได้อย่างไร?

เอาเป็นว่าถ้าไม่มีตึกถล่ม เราคงไม่รู้ความฟอนเฟะภายในที่เกิดขึ้นในองค์กรแน่นอน

mindset ของความไม่รับผิดชอบ เกิดขึ้นได้ ส่วนหนึ่งเพราะระบบให้อำนาจเต็มๆ โดยไม่มีระบบตรวจสอบใดๆ ทั้งสิ้น คือประชาชนมีหน้าที่จ่ายภาษีอย่างเดียว เดี๋ยวองค์กรอิสระพิจารณาเองว่าจะใช้เงินอย่างไร

จะซื้อพรม 1 ผืน ราคา 160,000 บาท ก็ไม่สนใจ ไม่ใช่เงินตัวเอง, จะซื้อเก้าอี้ตัวละ 97,000 ก็จะซื้อ จะประหยัดทำไมล่ะ ยังไงก็ไม่มีใครแตะต้องได้อยู่แล้ว

ไม่ใช่แค่ โครงสร้างเท่านั้น แต่ ทัศนคติของบุคคลที่มีอำนาจก็ผิดเพี้ยนไปหมด เหมือนไม่มีหลักการอะไร แค่ตัดสินตามใจตัวเองเฉยๆ

ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า โดนศาลออสเตรเลียพิพากษาว่านำเข้า และค้ายาเสพติด จนโดนจำคุก 4 ปีที่ออสเตรเลีย คือคิดตามคอมม่อนเซนส์ คนที่มีคดีอาญา ค้ายาแบบนี้ ควรเป็นส.ส. หรือรัฐมนตรีหรือ

แต่ศาลรัฐธรรมนูญ ของประเทศไทย ระบุว่า "ก็ใช่ ที่โดนจำคุกข้อหาค้ายา แต่โดนจำคุกที่ออสเตรเลีย ไม่ใช่ที่ไทย ดังนั้นไม่มีปัญหา เป็นรัฐมนตรีได้ต่อ"

ปกติแล้ว การนักการเมืองที่เป็นตัวแทนประชาชน ต้องมีบรรทัดฐานที่สูงมากๆ แต่คนที่เจอคดีค้ายา แต่ศาลรัฐธรรมนูญ ก็ยังมองว่า ก็โอเคนะ ที่จะเป็นรัฐมนตรีได้ ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรเลยก็ได้ ถามว่านี่มันไม่บ้าไปหน่อยหรอ

ประเทศไทยตอนนี้ เละ จนไม่รู้จะเละยังไงแล้ว

ไม่ว่าคุณจะเชียร์พรรคการเมือง พรรคไหน แต่คุณปฏิเสธไม่ได้เลยว่า คุณภาพชีวิตของคนไทยนั้น ราคาถูกมากๆ ในตอนนี้

- คนตายตึกถล่ม คนตายที่พระราม 2 สุดท้ายก็คงตายฟรี

- จีนเทาเข้ามายึดประเทศ ไทยเป็นแค่ช่องทางธุรกิจศูนย์เหรียญ ให้เขากอบโกยทรัพยากร ปล่อยให้คนไทยเป็นพลเมืองชั้นสอง ในประเทศตัวเองแท้ๆ แล้วก็คงจะเหลือแต่ซากปรักหักพังให้คนท้องถิ่น

- หน่วยงานรัฐ ข้าราชการ ลำพองใจ มีอำนาจจนเกินตัว มั่นใจว่ามีแบ็กให้ท้ายเสมอ ประชาชนทั่วไปก็ดิ้นรนกันเอง

สิ่งที่เกิดขึ้นในไทยตอนนี้ มีแต่ความเจ็บปวด จับไปตรงไหนก็เจอแผล เจอความทุจริต เจอแต่ความฟอนเฟะ ภาคเอกชนต้องดิ้นรนแทบตายเพื่อให้อยู่รอด ในสถานการณ์แบบนี้

ในเพจเขียนไว้ให้เธอ ของธนา เธียรอัจฉริยะ เล่าให้ฟังว่า เขามีโอกาสคุยกับคนต่างชาติที่ไปทำธุรกิจมาหลายประเทศ คนต่างชาติพูดว่า "ประเทศไทยของคุณนี่เก่งนะ คอร์รัปชั่นขนาดนี้ประเทศยังไม่ล่มสลาย ผมเพิ่งไปอยู่นามิเบียมาคอร์รัปชั่นระดับเดียวกับไทย สังคมเละเทะ เป็น failed state ไปแล้ว ที่ไทยนี่คอร์รัปชั่นระดับนั้นเลยแต่สังคมยังอยู่ได้"

คำว่า faied State แปลง่ายๆว่า ประเทศที่มีรัฐบาล แต่ปกครองไม่ได้ บังคับใช้กฎหมายไม่ได้ รับรองความปลอดภัยของประชาชนไม่ได้

เอาจริงๆ ประเทศไทยตอนนี้ ก็ใกล้เข้ามาทุกทีแล้ว ที่จะไปสู่จุดนั้น เพราะมีกฎหมายอยู่แต่ก็ใช้การไม่ค่อยได้

คนก็ไม่ค่อยเคารพกฎหมายกันแล้ว เพราะไม่ศักดิ์สิทธิ์จริง หลายครั้ง ก็รู้กันว่า กฎหมายเป็นแค่อาวุธที่ไว้ใช้เล่นงานเป็นคนๆ ไป ไม่ได้ยุติธรรมอะไรขนาดนั้น

สุดท้าย ผมไม่รู้ว่า คำว่า "รักชาติ" ของแต่ละคนมีนิยามว่าอย่างไร

แต่สำหรับผมคิดว่า ความรักชาติ คือการสร้างสังคมที่ดี และสร้างความหวังให้กับคนในเจเนเรชั่นต่อไป

คิดดูนะครับ ว่าถ้าเด็กไทย เติบโตมาในประเทศที่พร้อม ที่ช่วยสร้างคุณภาพชีวิตดีๆ ให้เขาได้ ก็จะส่งผลให้ทรัพยากรมนุษย์ของเราดีขึ้น และ ประเทศของเราก็จะคงอยู่ต่อไปในเวทีโลกได้อย่างแข็งแรง

อธิบายง่ายๆ คือ ผมอยากให้รุ่นลูกของเรา ขับรถไปถนนพระราม 2 ก็ไม่ต้องเสี่ยงกลัวตาย, ผมอยากให้รุ่นหลานของเรา สามารถทำธุรกิจได้โดยไม่ต้องเจอจีนศูนย์เหรียญมาแย่งงาน

และที่สำคัญอยากให้เด็กๆ เติบโตมาด้วยความสำนึกในการรับผิดชอบ ได้เข้าใจว่าถ้าทำผิด คุณก็ต้องชดใช้เสมอ

ไม่อยากให้เขาเห็นว่า ทำอะไรผิดก็รอดตลอดอยู่แล้ว มีเงิน มีคอนเน็คชั่นก็พอ เหมือนบางคน ที่ขับรถไปชนคนเกือบตาย แล้วยังมีหน้ามาหาเสียง ขอเป็นนักการเมืองท้องถิ่น แบบนี้ได้หรือ?

ประเทศที่สนับสนุนคนชั่ว และเย้ยหยันคนที่ทำถูกกฎว่าเป็นไอ้โง่ เราคงไม่อยากให้ลูกๆ ของเราเติบโตมาในสังคมแบบนี้จริงไหม

ผมคิดว่า ถ้าคุณรักชาติอย่างที่พูด แล้ววันนี้ ได้เห็นประเทศกำลังจะวิบัติตรงหน้า ยังไงก็ต้องเจ็บปวดอยู่แล้ว

แต่ถ้าคุณไม่รู้สึกอะไร คิดว่าทุกอย่างมันดี มันสวยงาม โกงกินกันขนาดนี้ยังยิ้มรับได้ ก็ต้องถามกลับไปด้วยประโยคเดียวว่า "รักชาติแบบไหนกัน"