ปลายศก ครั้นเมื่อเดือนสิบสองถึงกาลงานกรีฑาสโมสรตามปฏิทินทวาทศมาส ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินให้สนานครั่นครื้น ในงานพิธีมีสวนสนามจัดเป็นใหญ่ เจ้านางน้อยประทับเสลี่ยงวอทองเคียงคู่ออกญามีชื่ออัญเชิญเครื่องยศพระราชทานอันเปนสินรางวัลแก่ผู้มีชัยชำนะ ราษฎรทั้งหลายต่างพากันแซ่ซ้องว่าสองท่านนั้นงามยิ่ง สมกันดุจพระรามคู่สีดา ดุจแก้วกัลยาคู่ขุนศึก จมื่นผู้กล้าให้ขื่นขมในใจยิ่ง ในต้นขบวนหลวงคุณหญิงอดีตอภริยานั่งเสลี่ยงคานหามสามสิบสอง รั้งตำแหน่งข้าหลวงใหญ่ฝ่ายในศักดิ์ศรีเทียมขุนนางชั้นสูง แลกลางขบวนสตรีที่มาดหมายเคียงคู่ชายอื่น แลต้นขบวนคุณข้าหลวงทรงศักดิ์นั่งเสงี่ยมเงื่อนสง่างามบนเสลี่ยงหลวง จมื่นนั้นให้ยอกในอกเท่าทวี ได้เพียงรำลึกหากแม้นเมื่อหนหลังยังประคองรักร่วมเรือนกับภริยาได้ การนี้มิแคล้วได้นั่งเคียงคู่บนเสลี่ยงใหญ่ มิต้องตกต่ำเป็นพลเดินเท้าถือพานหมากพลูคู่เมียบ่าวตามหลังขบวนกองเกียรติยศเจ้านาย ยิ่งแลไปใจให้เจ็บช้ำดังผลหว้างอม ขื่นขมดังอมเถาวัลย์บอระเพ็ด ให้ยิ่งร้อนอกร้อนใจทุรนทุรายดังไฟสุม

ในการกรีฑานั้น จมื่นประสบอุปัทวเหตุกลางเกมกรีฑา คุณข้าหลวงใหญ่มีน้ำใจพยุง ปฏิสันถารแรกหลังร้างเรือนไปร่วมขวบปี ข้าราษฎรแลหมู่ขุนนางน้อยใหญ่ร่วมพิธีเซ็งแซ่อื้ออึง แม้นกาลผ่านไปจวบสามทิวาแต่ไพร่ฟ้าแลรวมถึงสาวสรรค์กำนัลในโจษขานมิรู้จบ จมื่นจึ่งแจ้งใจ แม้นพานางบ่าวติดตามไปทั่วเมืองนานเดือนหามีผู้กล่าวถึงแต่อย่างใด กลับฝ่ายคุณหญิงอดีตภริยายื่นมีพยุงเพียงชั่วงูแลบลิ้น พากันโจษจันทั่วทั้งเมือง ยิ่งตรึกตรอง ยิ่งแค้นใจ ยิ่งทวีความเดียจฉันต่อนางเมียบ่าว สุดท้ายจึ่งอัปเหิมันไปเสียจากเรือนใหญ่ ให้อยุ่แต่ในเรือนบ่าวจากนั้นสืบมา