แต่สิมเก่าๆของทางอีสาน มันก็งามในแบบของมันไปอีกแบบ

แอ๋วมาเดินตามฝันค่ะ

แต่ลูกหลานพวกล้านช้าง(ลาว) มันก่อกบฎกับส่วนกลางบ่อยมากในอดีต สยามต้องส่งคนขึ้นไปฆ่าปราบบ่อยมาก เพราะมันต่อต้าน ดื้อ ไม่เชื้อฟัง

มึงก็ดูสิ ลูกหลานล้านช้างมันสู้ทุกวิธี ยุคหลังมีการร่วมมือกับฝรั่งเศส จนหลุดออกจากอำนาจสยามได้ จนไปก่อตั้งประเทศลาวได้สำเร็จในเวลาถัดมา แต่ล้านนา ยอมสงบแทบเท้าสยามจนสิ้นชาติ

ดังนั้น ส่วนกลางเขาจึงไม่ยอมให้ฟื้นฟูล้านช้างได้ง่ายๆหรอก มีแต่จะทำลายอัตลักษณ์ และกลืนวัฒนธรรมให้เป็นส่วนกลางมากขึ้น เพราะมันเสี่ยงว่าในระยะยาว พวกลูกหลานล้างช้าง มันจะลุกขึ้นมาต่อต้าน

คำว่าอีสาน ถูกประดิษฐ์สร้างขึ้นมาใหม่ของรัฐสยาม เพื่อสร้างความชาตินิยม และดึงคนลาว คนเขมร และเผ่าพันธุ์ต่างที่อยู่ในบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือของสยาม กลายมาเป็นพลเมืองคนไทย no more คนลาว คนเขมร มีแต่คนไทย ภาคอีสาน นี้คือการพยายามทำให้คนในที่อาศัยอยู่ใน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ตัดขาดกับประเทศเดิมของพวกเขา ซึ่งเป็นกระบวนการสร้างความชาตินิยม ความเป็นไทย เป็นปึกแผ่นขึ้นมานั่นแหละ

มันจึงไม่แปลก หากวัดแบบล้านช้างเมื่อก่อนในภาคอีสานที่มีหลายแห่ง จะถูกทำลายบ้าง หรือปล่อยให้ผุพังสูญสลายไปโดนไม่มีการบุรณะใดๆ เวลาจะสร้างวัดใหม่ในอีสาน ก็จะเป็นวัดแบบราชสำนักสยาม เช่นเดียวกับส่วนกลาง วัดในอีสายทุกวันนี้ แทบจะเป็นวัดแบบใน กทม

แม้แต่ชื่ออำเภอต่างๆในอีสาน ก็มีความพยายามตั้งชื่อใหม่ เพราะๆ สวยๆ สไตล์สยาม ไม่ได้ตั้งชื่อแบบภาษาลาวอีกแล้ว

การอนุรักษ์ บางอย่างเหมือน การแช่แข็ง (Freeze)
ไม่เกิดประโยชน์ ถ่วงความเจริญ มีเงินสู้คนรวยไม่ได้
ลองหันมาใช้ความสร้างสรรค์ ก็ชนะแล้ว

หันมาเลียตรีนเป็นทาสสยามจนลืมรากเง้าตัวเองเนี่ยนะ อนุรักษ์

แต่ล้านนาเขาก็พยายามฟื้นฟู แต่อีสานปล่อยสูญพันธุ์ เลยทำไห้มีแต่วัฒนธรรมชาวบ้าน หมอลำ ต่างๆ

ตั้งแต่หลังยุคเจ้าอนุวงศ์มาถึงเจ้ามหาชีวิตองค์สุดท้าย
ศูนย์กลางล้านช้างมันอยู่ที่หลวงพระบางนะคะ ไม่ใช่เวียงจันทน์
มันออกจะใกล้ น่าน พะเยา เชียงราย มากกว่าอีสานด้วยซ้ำ

ศีลปะล้านช้าง = น่าน

แสดงว่าที่กษัตริย์สยาม สมัยก่อนเรียก เรียกล้านนา ว่า ลาว ก็ไม่ได้ผิดอะไรสินะ

เออ นั่นสิ

ลาว ก็คือ คนไท

อย่าไปบ้าตามกะสัดโง่ๆ ไร้การศึกษาพวกนั้น พยายามสร้างลัทธิชาตินิยมขึ้นมา หารู้ไม่ ว่าโง่ ชั่ว บิดเบือน

น่าน เป็นขอบเขตของล้านนา ที่ติดกับล้านช้าง ล้านช้างจึงรับศิลปะล้านนาจากน่านไปไม่น้อย จึงทำให้ล้ายช้างหลวงพระบางมีรูปแบบสถาปัตย์วัดวาแนวเดียวกับล้านนา

แต่ใต้ลงไปทางเวียงจันท์ ก็มีพัฒนาการทางรูปแบบสถาปัตถ์ต่างออกไปอีกทางหนึ่ง

วัดวา สถาปัตย์การก่อสร้างของอีสาน จะรูปแบบดั้งเดิมวัฒนธรรมเดียวกับลาวตอนกลาง คือ ทางเวียงจันท์ และ ลาวทางใต้ สวันนเขต จำปาศักดิ์ ก็จะมีรูปแบบคล้ายกับทางอีสานใต้ที่เป็นลาวอยู่เหมือนกัน ไม่ใช่ว่าอีสานใต้จะเป็นเขมร หรือ กูยทั้งหมด